Nội dung
Triệu chứng bị chó dại cắn thường không xuất hiện ngay mà có thời gian ủ bệnh từ 1-3 tháng, trong đó virus dại di chuyển theo dây thần kinh lên não với tốc độ 0.3mm/giờ. Khi phát bệnh, người bị cắn sẽ xuất hiện các dấu hiệu như lo lắng, ngứa đau vùng vết thương, sợ nước, co giật hoặc liệt - đây là giai đoạn nguy hiểm đến tính mạng. MIA PET sẽ hướng dẫn cách nhận biết triệu chứng bệnh dại và xử lý đúng cách khi boss hoặc bạn bị chó cắn để kịp thời cứu sống.
1. Bệnh dại lây truyền như thế nào?
Việc hiểu con đường lây nhiễm giúp bạn chủ động bảo vệ cả gia đình và boss cưng khỏi bệnh dại. Đây là bệnh viêm não tủy cấp tính do virus gây ra, lây từ động vật sang người chủ yếu qua vết cắn hoặc vết liếm lên da trầy xước. Ở Việt Nam, nguồn lây phổ biến nhất là tiếp xúc nước bọt của động vật nhiễm bệnh qua vết thương hở hoặc niêm mạc mắt, mũi, miệng.
Sau khi xâm nhập, virus dại bám vào dây thần kinh ngoại biên và di chuyển lên não với tốc độ khoảng 0.3mm/giờ, tránh được hệ miễn dịch và gây tổn thương nặng trung khu thần kinh, đặc biệt vùng điều khiển nuốt và hô hấp. Virus nhân lên cực lớn ở tuyến nước bọt, khiến nước bọt trở thành nguồn lây nguy hiểm ngay cả khi boss chưa có triệu chứng.
Thời gian ủ bệnh thường 1-3 tháng nhưng có thể dưới 9 ngày hoặc hơn 1 năm, tùy số lượng virus, mức độ vết thương và vị trí cắn. Vết cắn ở đầu, cổ nguy hiểm hơn vì gần hệ thần kinh trung ương, khiến bệnh bùng phát nhanh hơn.
Virus dại lây qua vết cắn và tiếp xúc vết thương, luôn cảnh giác
2. Dấu hiệu nhận biết bệnh dại ở người
Nhận biết sớm các triệu chứng bị chó dại cắn giúp bạn có đủ thời gian vàng để can thiệp và cứu sống người bệnh.
2.1. Các giai đoạn phát bệnh dại
Bệnh dại tiến triển qua ba giai đoạn rõ rệt với những biểu hiện rất đặc trưng.
Thời kỳ ủ bệnh bắt đầu từ lúc bị chó hoặc động vật dại cắn, liếm lên vùng da tổn thương cho đến khi xuất hiện triệu chứng. Đây là “khoảng vàng” cứu người bệnh vì virus chưa lên não. Giai đoạn này hầu như không có dấu hiệu, người bị cắn vẫn sinh hoạt bình thường và không biết mình mang mầm bệnh.
Thời kỳ tiền triệu là lúc các biểu hiện ban đầu xuất hiện như lo lắng, bồn chồn, thay đổi tính tình đột ngột và cảm giác ngứa, tê hay đau tại vị trí vết thương cũ dù đã lành. Giai đoạn này kéo dài 2-10 ngày và dễ bị nhầm với bệnh khác.
Thời kỳ toàn phát là lúc bệnh dại rõ rệt với hai thể: thể hung dữ (chiếm khoảng 80% ca bệnh) và thể liệt. Cả hai đều có tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu không được phòng ngừa và xử lý từ giai đoạn ủ bệnh.
2.2. Triệu chứng thể cuồng và thể liệt
Hai thể bệnh dại có biểu hiện rất khác nhau nên bạn cần phân biệt rõ. Ở thể hung dữ, người bệnh kích thích mạnh, trở nên hung hăng, mất kiểm soát và có thể gây gổ, đập phá. Dấu hiệu rất điển hình là sợ nước: cực kỳ khát nhưng không dám uống, chỉ nhìn hoặc nghe tiếng nước cũng khiến họ co thắt họng đau đớn. Người bệnh run rẩy, co cứng, co giật, không nuốt được nên nước bọt chảy liên tục và có tiếng gầm gừ.
Giai đoạn này thường kéo dài 2-4 ngày trước khi người bệnh rơi vào hôn mê và tử vong do suy hô hấp. Trong khi đó, thể liệt thường gặp ở người bị chó dại cắn nhưng tiêm vắc xin muộn, khi virus đã tấn công hệ thần kinh. Thể này không có sợ nước hay sợ gió như thể hung dữ mà bắt đầu bằng đau nhiều ở vùng cột sống, rồi yếu dần chi dưới.
Sau đó, người bệnh xuất hiện liệt tiến triển kiểu Landry: liệt hai chân, rối loạn cơ vòng gây tiểu tiện và đại tiện không tự chủ, rồi liệt lan lên hai tay khiến người bệnh bất động. Khi virus ảnh hưởng tới hành não, bệnh nhân liệt dây thần kinh sọ, ngừng thở và ngừng tim, dẫn đến tử vong không thể tránh khỏi.
Nhận biết bệnh dại ở người sớm để cứu sống
>>> THAM KHẢO NGAY:
- Dấu hiệu chó bị dại: Nhận biết, phòng ngừa và xử lý hiệu quả
- Bệnh Parvo ở chó: Dấu hiệu, chữa trị và phòng ngừa hiệu quả
3. Phải làm gì khi bị chó dại cắn?
Xử lý đúng cách ngay sau khi bị cắn là yếu tố quyết định đến tính mạng, bạn đừng chủ quan với bất kỳ vết cắn nào.
Khi bị chó, mèo hoặc động vật khác cắn, bạn cần thực hiện ngay hai việc quan trọng: xử trí vết thương tại chỗ và đến cơ sở y tế để tiêm vắc-xin phòng uốn ván, phòng dại cùng huyết thanh kháng dại nếu cần. Hai bước này phải được tiến hành song song, không nên trì hoãn.
Bước 1: Rửa vết thương ngay lập tức - Đặt vết thương dưới vòi nước chảy mạnh trong ít nhất 15 phút liên tục. Nước ấm sẽ hiệu quả hơn nước lạnh vì giúp làm sạch virus tốt hơn. Động tác rửa giúp loại bỏ phần lớn virus còn bám trên bề mặt vết thương, giảm đáng kể nguy cơ nhiễm bệnh.
Bước 2: Khử trùng vết thương - Sau khi rửa sạch, bạn dùng cồn 70%, cồn i-ốt hoặc Povidone-Iodine để sát trùng khu vực vết thương. Chú ý tuyệt đối không cố nặn máu ra ngoài vì hành động này có thể đẩy virus sâu hơn vào mô. Cũng không nên chà sát mạnh vết thương để tránh làm tổn thương nghiêm trọng hơn.
Bước 3: Không đắp bất kỳ thứ gì lên vết thương - Nhiều bạn vẫn tin vào các phương pháp dân gian như đắp lá cây, bôi dầu hỏa, đắp thuốc nam lên vết thương. Đây là sai lầm nghiêm trọng có thể gây nhiễm trùng và che giấu mức độ tổn thương thực sự. Vết thương nên để hở, không băng bó kín để dễ theo dõi.
Sau khi sơ cứu ban đầu, bạn phải đưa người bị cắn đến ngay cơ sở y tế gần nhất. Tại đây, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ nghiêm trọng của vết thương theo ba cấp độ và quyết định phác đồ điều trị phù hợp. Thời gian vàng để tiêm vắc xin phòng dại là trong vòng 24 giờ đầu sau khi bị cắn, càng sớm càng tốt.
Xử lý đúng khi bị chó dại cắn để bảo toàn tính mạng
4. Phòng ngừa và xử lý sau khi bị cắn
Bệnh dại có thể phòng ngừa hoàn toàn bằng vắc xin, nhưng gần như không thể chữa khi đã phát bệnh. Người bị chó cắn cần đến cơ sở y tế ngay để tiêm vắc xin phòng dại, vắc xin uốn ván và huyết thanh kháng dại nếu vết thương độ III. Không nên chờ xem con vật có dại hay không vì triệu chứng không xuất hiện ngay. Phác đồ tiêm thường gồm 5 mũi vào các ngày 0, 3, 7, 14 và 28; vết thương nặng sẽ được chỉ định thêm huyết thanh để trung hòa virus tức thì. Chỉ cần nghi ngờ cũng phải tiêm vì khi phát bệnh, tỷ lệ sống gần như bằng 0.
Với boss, bạn cần tiêm vắc xin phòng dại đầy đủ (3 mũi cơ bản, nhắc hàng năm), tránh để tiếp xúc với chó mèo lạ có dấu hiệu bất thường và luôn dùng dây dắt khi ra ngoài. Nếu boss lỡ cắn người, nên cách ly và theo dõi 10 ngày dù chưa thấy dấu hiệu bệnh.
Phòng dại đúng cách để bảo vệ tính mạng
Triệu chứng bị chó dại cắn thường không xuất hiện ngay, nhưng khi đã phát bệnh với sợ nước, co giật hoặc liệt thì gần như không thể cứu chữa. Cách bảo vệ tính mạng tốt nhất là rửa vết thương dưới vòi nước chảy 15 phút, sát trùng bằng cồn và đến cơ sở y tế tiêm vắc xin càng sớm càng tốt. Tuyệt đối đừng chủ quan với bất kỳ vết cắn nào - bệnh dại phòng ngừa được bằng vắc xin nhưng gần như không chữa khỏi khi phát bệnh.
Thông tin liên hệ:
-
Nền Tảng Review Petshop MIAPET
-
Website: https://miapetvn.com/
-
Email: marketing@miaket.com
-
Fax: 086.785.4189
>>> CÁC BÀI VIẾT LIÊN QUAN: